POSLALI ZAHTJEV: Državni zastupnici okupljeni oko Trojke ruše na Ustavnom sudu BiH zaključak NSRS o oduzimanju mandata Dodiku…
Zastupnici u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH iz četiri zastupnička kluba (SDP, NiP, NS – BHI KF i Mješoviti klub zastupnika) Ustavnom sudu BiH predali su Zahtjev za rješavanje spora između BiH i entiteta RS u vezi sa Zaključcima povodom Informacije u vezi sa odlukom Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata predsjedniku Republike Srpske Miloradu Dodiku, koje je usvojila Narodna skupština Republike Srpske na 24. posebnoj sjednici održanoj 22. augusta 2025. godine.
“Kao podnosioci zahtjeva smatramo da se navedenim zaključcima direktno krše odredbe Ustava Bosne i Hercegovine i to član I/2. (demokratska načela i vladavina prava), član III/3.b) (pravni poredak i nadležnosti institucija) i član VI/5. (konačnost i obaveznost odluka Ustavnog suda Bosne i Hercegovine). U zahtjevu smo posebno istaknuli da su odluke Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, Suda Bosne i Hercegovine i Centralne izborne komisije BiH konačne i obavezujuće, te da se radi o odlukama institucija države Bosne i Hercegovine koje se moraju provoditi, a njihovo odbacivanje predstavlja direktno kršenje Ustava Bosne i Hercegovine”, navodi se u saopćenju zastupnika.
Kažu da o tome jasno i govori odredba Ustava BiH gdje stoji da se “entiteti i sve njihove administrativne jedinice moraju pridržavati Ustava Bosne i Hercegovine, kao i svih odluka institucija Bosne i Hercegovine”.
Ustavni sud BiH je u nekoliko ranijih predmeta izričito zaključio da ‘donošenje entitetskih akata suprotno proceduri koja je propisana državnim zakonima pokreće pitanje ustavnosti takvih akata’.
S tim u vezi, entiteti i svi drugi nivoi vlasti moraju provoditi odluke državnih organa Bosne i Hercegovine. Svako suprotno postupanje entitetskih organa vlasti, kao i službenih i odgovornih lica u tim organima znači rušenje ustavnog načela vladavine prava na teritoriji cijele Bosne i Hercegovine i sa sobom povlači krivičnopravnu odgovornost u smislu člana 239. Krivičnog zakona BiH (Neizvršenje odluke Ustavnog suda BiH i Suda BiH)”, ističe se.
Oni navode da su se u svom zahtjevu detaljno referirali na tačku 12. neustavnih zaključaka NSRS koja govori o zaduženju prema Kolegijumu NSRS da “pripremi tekst Rezolucije o samoopredjeljenju srpskog naroda i Republike Srpske”.
“Srpski narod u entitetu RS, kao ni entitet Republika Srpska nemaju pravo na samoopredjeljenje, jer prema Ustavu Bosne i Hercegovine samo država ima teritorijalni integritet, suverenitet, međunarodnopravni subjektivitet i političku nezavisnost.
Sa aspekta međunarodnog prava i ranije prakse Ustavnog suda BiH jasno je da srpski narod i entitet Republika Srpska ne mogu konzumirati pravo na “samoopredjeljenje” iz Povelje UN-a, jer je srpski narod u Bosni i Hercegovini konstitutivni narod, a entitet Republika Srpska ima visok stepen ustavnih nadležnosti koji im garantuje zaštitu svih ustavnih prava.
S tim u vezi, Ustavni sud BiH je još 2000. godine ustanovio da je ‘neustavna tadašnja preambula Ustava RS koja je sadržavala odredbu o pravu srpskog naroda na samoopredjeljenje'”, podsjećaju zastupnici te ističu:
“Sud je tada proglasio neustavnim i druge odredbe koje su govorile o namjeri entiteta RS da se povezuje ‘s drugim državama srpskog naroda'”.
Dalje se navodi da svako postupanje u smjeru pripreme i eventualnog usvajanja tzv. Rezolucije o samoopredjeljenju srpskog naroda i Republike Srpske povlači ozbiljnu međunarodnu i ustavnopravnu odgovornost, kao i krivičnopravnu odgovornost.
“Na kraju, važno je naglasiti da smo kao podnosioci zahtjeva zatražili od Ustavnog suda BiH i privremenu mjeru kojom bi se obustavila primjena svih navedenih zaključaka, jer ako dođe do njihove implementacije može doći do ozbiljnih posljedica po mir, sigurnost, vladavinu prava, ali i ustavnopravni poredak Bosne i Hercegovine u cjelini.
Također, ako institucije, organi, kao i pojedinci u RS postupe po zaključku koji govori o ‘onemogućavanju održavanja prijevremenih izbora na teritoriji RS’, to predstavlja krivično djelo ‘Onemogućavanje sprovođenja izbora’, ali i ozbiljan sigurnosni izazov u slučaju konflikta nadležnosti državnih i entitetskih organa za sprovođenje zakona.
Zbog toga očekujemo hitno djelovanje Ustavnog suda BiH i donošenje privremene mjere kako bi se preventivno djelovalo i onemogućili problemi koji mogu nastati u primjeni spornih zaključaka NSRS”, zaključili su.
