Bosna i Hercegovina u decembru 2025. godine predsjedava Grupom zemalja Istočne Evrope (Eastern European Group – EEG) u okviru Ujedinjenih nacija u New Yorku. EEG grupa (Albanija, Armenija, Azerbejdžan, Bjelorusija, Bosna i Hercegovina, Bugarska, Hrvatska, Češka Republika, Estonija, Gruzija, Mađarska, Latvija, Litvanija, Moldavija, Crna Gora, Sjeverna Makedonija, Poljska, Rumunija, Ruska Federacija, Srbija, Slovačka Republika, Slovenija i Ukrajina) predstavlja jednu od pet regionalnih grupa u sistemu UN-a i okuplja države Istočne i Jugoistočne Evrope, Kavkaza i dijela Centralne Azije. Grupa ima značajnu ulogu u koordinaciji zajedničkih stavova, raspodjeli funkcija u tijelima Ujedinjenih nacija, kao i u nominacijama i izborima za različite pozicije u okviru sistema UN-a.
Rad EEG grupe zasniva se na redovnim konsultacijama stalnih predstavnika i njihovih timova, s ciljem postizanja konsenzusa o pitanjima od zajedničkog interesa, unapređenja međusobne saradnje te jačanja vidljivosti i uticaja grupe u okviru multilateralnih procesa. Poseban značaj daje se koordinaciji tokom izbornih procesa u UN-u, kao i zajedničkom nastupu u relevantnim tematskim oblastima. Trenutno funkcioniranje EEG grupe odvija se u ograničenom kapacitetu, prvenstveno usljed otežanog postizanja konsenzusa među pojedinim članicama. Ovakva situacija u značajnoj mjeri proizlazi iz posljedica sukoba između Ruske Federacije i Ukrajine, koji se reflektuje i na rad regionalnih grupa u okviru Ujedinjenih nacija. Izostanak saglasnosti po određenim pitanjima utiče na efikasnost odlučivanja i zajedničkog nastupa EEG grupe, dodatno naglašavajući potrebu za intenzivnijim političkim dijalogom i unapređenjem mehanizama interne koordinacije.
Stalna misija Bosne i Hercegovine pri Ujedinjenim nacijama, aktivno učestvuje u radu EEG grupe i doprinosi njenoj unutrašnjoj koordinaciji. Ambasador BiH pri UN-u, Zlatko Lagumdžija, ima izraženu i prepoznatu ulogu u ovom procesu, djelujući kao aktivan koordinator i sagovornik među članicama grupe, s ciljem jačanja međusobnog povjerenja i efikasnijeg funkcionisanja EEG-a.
U tom kontekstu, ambasador Lagumdžija je organizovao tradicionalni radni ručak za ambasadore i stalne predstavnike država članica EEG grupe pri Ujedinjenim nacijama. Radnom ručku odazvale su se sve zemlje članice grupe, što je potvrda interesa i spremnosti za otvoren i konstruktivan dijalog. Razgovori su protekli u pozitivnoj i radnoj atmosferi, uz poseban akcenat na potrebu daljeg usaglašavanja stavova, unapređenja interne koordinacije i dugoročne težnje ka efikasnijem i sadržajnijem djelovanju EEG grupe u okviru Ujedinjenih nacija.
Tokom obraćanja prisutnima, ambasador Lagumdžija je istakao važnost EEG grupe kao relevantnog regionalnog aktera unutar sistema UN-a, naglasivši da njen potencijal još uvijek nije u potpunosti iskorišten. Posebno je ukazao na iskustva Bosne i Hercegovine, koja pokazuju da i strane sa suprotstavljenim interesima mogu, uz političku volju i odgovornost, pronaći način da svoj rad podrede dobrobiti države u cjelini. Ambasador je ocijenio da se takav pristup treba dodatno poticati i u radu EEG grupe, s ciljem jačanja međusobnog razumijevanja, izgradnje konsenzusa i ostvarivanja snažnijeg, koordinisanijeg zajedničkog nastupa u ključnim oblastima djelovanja Ujedinjenih nacija.
Zaključeno je da predsjedavanje Bosne i Hercegovine EEG grupom u decembru 2025. godine predstavlja priliku da se dodatno unaprijedi rad grupe, ojača njena kohezija i doprinese vidljivijem i efikasnijem djelovanju u okviru multilateralnog sistema UN-a.
